Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)

obsesif kompulsif

İnsanlar bazen bazı konularda endişe ve takıntılara sahip olabilirler. Bununla birlikte, bu duygular genellikle günlük hayatta ortaya çıkar ve yaşamlarımızı etkileme noktasına ulaşmadan bunlarla başa çıkabilir ve çözebiliriz. Obsesif düşünceler günlük hayatımızı etkileyecek ve günlük faaliyetlerimizi sınırlandıracak bir düzeye ulaşırsa, Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) adı verilen bir akıl hastalığı akla gelir. Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) tekrarlayan, istenmeyen düşünce ve davranışlarla tanımlanan kronik bir hastalıktır. OKB semptomları önemli sıkıntılara ve fonksiyon kaybına neden olur. OKB hastalarında majör depresyon ve diğer anksiyete bozuklukları da vardır. Bu yazıda, bu bozukluğun ne olduğunu, belirtilerini, etiyolojisini, gelişimini ve tedavi yöntemlerini tartışacağız. Obsesif kompulsif bozukluk hakkında daha fazla bilgi edineceğiz.

Obsesif Kompulsif Bozukluk Nedir?

Obsesif kompulsif bozukluk, günlük hayatı ve hatta hayati aktiviteleri etkileyecek bir düzeye ulaşan obsesif düşüncelerin bir sonucu olarak ortaya çıkan psikolojik (zihinsel) bir hastalıktır. Takıntı (obsesyon), kişinin zihnine girmesini engelleyemediği ve zihninden çıkarılamayacağı düşünceler, fikirler ve dürtülerdir. Kişinin iradesinin ötesinde gelişirler, kişi tarafından irrasyonel olarak kabul edilirler ve yoğun sıkıntı ve huzursuzluğa, yani endişeye neden olurlar. Kompülsiyon ise, takıntıların neden olduğu yoğun sıkıntı ve kaygıyı azaltmak veya ortadan kaldırmak için tekrarlanan davranış ve zihinsel eylemlerdir.

Obsesif kompulsif bozukluk, kişinin günlük işlerini, mesleki veya eğitimsel işlevselliğini, sosyal aktiviteleri ve ilişkileri önemli ölçüde etkileyen bir zihinsel sağlık durumudur.

Obsesif kompulsif ile birlikte, kişide görülebilen başka hastalıklar da olabilir. Obsesif kompulsif bozukluğu olan hastaların çoğunda önemli depresyon vardır. Anksiyete bozuklukları, panik, fobiler ile de görülebilir. Ayrıca genellikle tourette sendromu adı verilen motor ve vokal tikleri olan kişilerde OKB vardır. Alkolizm, madde bağımlılığı, yeme bozuklukları ve şizofreni de OKB ile görülebilen hastalıklardır. Kişinin günlük işlerini, mesleki veya eğitimsel işlevselliğini, sosyal aktiviteleri ve ilişkileri önemli ölçüde bozar.

Obsesif Kompulsif Bozukluk Belirtileri

Obsesif kompulsif bozukluk, istenmeyen düşünceler, sıkıntı veya endişe içeren dürtülerdir. Bu hastalığa sahip insanlar kendilerini zorlayarak tüm düşüncelerini görmezden gelmeye veya kurtulmaya çalışsalar da, bu tür saplantılardan kurtulmaya çalışırken daha zor zamanlar geçirebilirler.

Genellikle yaşam boyu süren bir hastalık olarak kabul edilen obsesif kompulsif bozukluk hafif ila orta şiddette semptomlara sahip olabilir. Obsesyon ve kompülsiyon belirtilerini ayrı ayrı işleyebiliriz.

Yaygın Obsesyon Belirtileri

Obsesif kompulsif hastalar şüphe ile takıntılıdır. Şüphe duyarlar ve sürekli güven hissetmeye ihtiyaç duyarlar. Bir başka yaygın semptom, mükemmellik, simetri ve düzen dürtüsüdür. Her şeyin evlerinde mükemmel bir uyum içinde olmasını beklerler. Sosyal olarak kabul edilemez davranmaktan ve utanmaktan korkuyorlar. Buna cinsel takıntılar da denir. Başka birine zarar vermekten korkuyorlar. Kanser veya AIDS gibi hayatı tehdit eden bir hastalığa sahip olma korkusu vardır. Buna somatik takıntı denir. Bir diğer en belirgin belirti kir veya mikropların bulaşma korkusudur. Ve bu kontaminasyonla ilgili bir saplantıdır.

Yaygın Kompülsiyon Belirtileri

El sıkışmamak, kapı tokmağını tutmamak gibi temizlik takıntıları görülür. Ellerini sık sık yıkamak ve sık sık duş almak gibi temizlik takıntıları vardır. Değersiz nesneleri toplama ve biriktirme davranışları vardır. Yapılması gereken şeyleri belirli sayıda ve belirli bir sıraya göre yapma davranışını gösterirler. Örneğin, kapıyı her zaman 3 kez tıklamak gibi. Buna tekrarlama takıntısı denir.

Evlerini veya kişisel eşyalarını belirli bir şekilde organize ederler ve bu düzen takıntısıdır. Günlük rutin işlerini yaparken yüksek sesle veya sürekli sayma arzusuna sayma takıntısı denir. Aynı zamanda, kilitlenmesi, pişirilmesi, ütüler ve elektrik gibi kapatılması gereken şeyleri sürekli olarak kontrol etmeleri gerekir ve bu da kontrol takıntısıdır.

Ayrıca, kültürel özelliklerinin bir parçası olarak, uğurlu veya uğursuz olarak gördükleri bazı batıl inançlara, sayılara ve renklere sahip olabilirler. Merdivenlerin altına girmemek, sağ ayakla evden çıkmak, yatağın sol tarafından kalkmamak. Bu tür inançlar günlük yaşamlarını önleyecek ve kısıtlayacak kadar sık ve yoğun ise, hastalık düzeyinde değerlendirilebilir.

Obsesif kompulsif bozukluk belirtileri, kişi çok fazla stres altındayken daha da kötüleşir. OKB, genellikle gençlikte veya erken yetişkinlikte başlar. Kişi tedavi edilmezse semptomlar yaşam boyunca yavaş yavaş değişmeye başlayabilir.

Us Psikoloji’yi Instagram‘dan da takip edebilirsiniz.

Give a Comment