Şizofreni kronik bir zihinsel bozukluktur. Şizofreni belirtileri, nedenleri ve tipleri vardır. En önemli belirtiler psikoz ve bilişsel bozulmayı içerir. Şizofreni nedenleri arasında genetik ve çevresel faktörler etkilidir.
İçindekiler →
Şizofreni Nedir?
Şizofreni, bireyin davranışlarını, gerçeklik algısını değiştiren, düşüncelerini çarpıtan ve ailesi ve sosyal çevre ile ilişkilerini bozan psikiyatrik kronik bir hastalıktır. Şizofreninin etiyolojisinde genetik faktörler en önemli role sahip olsa da, çevresel faktörler semptomların başlangıcını etkiler. Yapısal beyin görüntüleme, fonksiyonel görüntüleme ve histopatolojik bulgular beynin en fazla etkilenen bölgelerinin frontal ve temporal loblar olduğunu düşündürmektedir. Diğer psikiyatrik bozukluklarla karşılaştırıldığında, şizofreni mesleki ve sosyal işlevsellikte daha ciddi kayıplara yol açabilir. Şizofreni çok nadir görülen bir hastalıktır. Bununla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki yetişkinlerin %7’si yaşamlarının bir noktasında şizofreni hastalığından muzdaripti (Tandon ve ark., 2008). Bu istatistik, yaklaşık 2 milyon insanın bu zihinsel bozukluktan etkilendiğini göstermektedir.
Şizofreni Belirtileri
Psikologlar semptomları pozitif ve negatif olarak bölerler. Burada “pozitif” iyi demek değildir. Sadece şizofreni olmayan kişilerde görülmeyen bariz semptomlar anlamına gelir. Bu semptomlara bazen psikotik semptomlar denir. Ve bunlar halüsinasyonlar ve sanrılardır.
Şizofrenide yaygın olarak görülen, halüsinasyonlar olarak tanımlanan gerçekte var olmayan şeyleri görmek veya duymaktır. Bunlar şizofreni hastaları tarafından tamamen gerçek olarak hissedilir. Halüsinasyon herhangi bir duyumda ortaya çıkabilir, ancak genellikle işitme şeklinde gerçekleşir. Şizofren hastası tarafından duyulan sesler kişinin davranışı hakkında yorum yapabilir, kişiyi taciz edebilir veya emir verebilir. Bir kişi yalnızca duyduğu seslere yüksek sesle tepki verirse, kendisi ile dışarıdan konuştuğu izlenimini verebilir.
Sanrılar, gerçeğe dayalı bilgilerle açıklansa bile, vazgeçmeyi kabul etmeyen garip inançlardır. Örneğin, başkalarının düşüncelerini duyabildiğine, Tanrı ya da şeytan olduğuna ya da başkalarının zihinlerine düşünceler yerleştirdiğine inanılabilir.
Düzensiz düşünce ve konuşma şizofrenide sık karşılaşılan bir başka semptomdur. Hastalar konuşurken kendilerini ifade edemezler, cevapları soru ile kısmen ya da tamamen ilgisiz olabilir ve bir kişinin konuşmasını zorlaştıran anlamsız kelimeler ve anlamsız cümleler kullanabilirler. Aynı zamanda, şizofreni hastalarında düzensiz motor hareketleri ve davranışları görülebilir. Daire çizerek yürümek, yavaş hareket etmek, belirli şeyleri unutmak veya kaybetmek gibi tekrarlanan hareketler bu semptomlardan bazılarıdır.
Negatif semptomlarda “negatif” kelimesi, şizofreni hastalarında bazı normal davranışların eksikliğini gösterir. Duygu ifadesi eksikliği vardır. Duruma uymayan tepkiler gösterebilirler. Düşük enerji, düşük motivasyon ve hayattan zevk alamama gibi belirtiler şizofreninin negatif belirtileridir. Bazı hastalarda konuşma miktarının ve kişisel bakımın azaldığı görülmektedir.
Tüm hastalar bütün semptomlara sahip değildir. Çoğu hastada sanrılar görülürken, hastaların %70-80’inde halüsinasyonlar görülebilir. Bazı hastalarda yaygın davranışlar ön planda görülürken, bazılarında çevreden geri planda olma, konuşmalarda azalma ve dikkat bozuklukları görülür.
Us Psikolojiyi Instagram’dan takip edebilirsiniz.
Kişilik Testleri için buraya tıklayın.
